Bilanço Analizinin Yapısı
Bilanço analizinin yapısı denildiğinde aktif ve pasif taraflar diğer bir ifadeyle varlık, borç ve öz kaynak ifadeleri akla gelmektedir.
Sahip olunan varlıklar, borçlar ve kaynaklar olarak temel faktörlerden oluşan bilanço tablosu, şirketlerin mali durumu hakkında bilgi vermektedir. Bilanço çıkarılırken bu ana faktörler karşılaştırılarak çıkartılır ve kesinlikle toplamları eşit olmalıdır. Bu eşitliğe bilanço denkliği denilmektedir.
Yukarıda isimleri geçen varlık, borç ve özkaynaklar kavramlarından kısaca bahsedelim.
Varlıklar
Varlıklar, bilanço tablosunun aktif kısmında bulunur ve işletmenin sahip olduğu maddi unsurları ifade eder. Bilanço analiz yapısı aktif tarafında yer alır. Dönen varlıklar ve duran varlıklar olmak üzere iki hesap sınıfı altında işlenmektedir.
Dönen Varlıklar
Dönen varlıklar, en çok bir yıl içerisinde veya işletmenin bir faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi ve tüketilmesi öngörülen varlıklar bütünüdür. Dönen varlıklar hesapları şu şekildedir.
- Hazır değerler
- Menkul kıymetler
- Ticari alacaklar
- Diğer alacaklar
- Stoklar
- Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları
- Diğer dönen varlıklar
Duran Varlıklar
Duran varlıklar, bir yıldan ya da bir hesap döneminden daha uzun sürede paraya çevrilebilecek ve işletmenin faydalanıp tüketebileceği varlıkları ifade etmektedir. Duran varlıklar hesapları şu şekildedir.
- Ticari alacaklar
- Diğer alacaklar
- Mali duran varlıklar
- Maddi duran varlıklar
- Maddi olmayan duran varlıklar
- Gelecek yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları
- Diğer duran varlıklar
Borç Ve Özkaynaklar
Bilanço analiz yapısı pasif tarafında yer alan borç ve özkaynaklar ile ilgili bilgiler şu şekilde bölümlendirilmiştir.
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
İşletmenin en fazla bir yıl içinde yerine getirmesi gereken yükümlülükleri ifade etmektedir. İçerdiği hesaplar şu şekildedir.
- Mali borçlar
- Ticari borçlar
- Diğer borçlar
- Alınan avanslar
- Ödenecek Vergi ve diğer yükümlülükler
- Gelecek aylara ait gelir ve gider tahakkukları
- Diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar
Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
İşletmenin bir yıldan uzun sürede yerine getirmesi gereken yükümlülükleri ifade etmektedir. İçerdiği hesaplar şu şekildedir.
- Mali borçlar
- Ticari borçlar
- Diğer borçlar
- Alınan avanslar
- Gelecek yıllara ait gelirler ve gider tahakkukları
- Diğer uzun vadeli yabancı kaynaklar
Özkaynaklar
İşletmenin sahip ve ortaklarının işletme üzerinde ki parasal haklarını ifade etmektedir.
Yukarıda bahsedilen tüm bu kalemler bilanço analizinin yapısı hakkında temel bilgiler vermektedir. Bu kalemler sayesinde işletmelerin bilanço analizini yapabilir ve işletmeler hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.